Το γεγονός ότι μία καλή βιοκλιματική κατασκευή παρέχει μείωση της απαιτούμενης ενέργειας κατά 60% και φυσικά ανάλογη μείωση της οικονομικής δαπάνης, έχει στρέψει το ενδιαφέρον προς τα βιοκλιματικά κτίρια, είτε πρόκειται για κατοικία είτε για επαγγελματική ή άλλη χρήση, τα οποία εκμεταλλεύονται στο έπακρον όλες τις πιθανές μορφές ενέργειας που προσφέρει απλόχερα η φύση (με έμφαση στις εναλλακτικές μορφές).

Η βιοκλιματική δόμηση σκοπό έχει τη διασφάλιση αποδεκτών εσωκλιματικών συνθηκών με βιώσιμη θερμική συμπεριφορά χειμώνα-καλοκαίρι. Αυτό επιτυγχάνεται με το σωστό ενεργητικό σχεδιασμό, δηλαδή τα εξωγενή στοιχεία που εφαρμόζονται στο κτίριο (συστήματα φυσικού φωτισμού όπως π.χ. ανοιγόμενς οροφές, υαλοστάσια, διαφανείς καλύψεις, φωτιστικά με ενεργειακή απόδοση, οικολογικοί λαμπτήρες), την ενεργειακή αυτονομία του κτιρίου, δηλαδή την αποτελεσματική εκμετάλλευση εναλλακτικών καυσίμων και ΑΠΕ για την τοπική παραγωγή ενέργειας και την παθητική προστασία δηλαδή η επίτευξη άμυνας προς τους εξωγενείς περιβαλλοντικούς παράγοντες μέσα από τον κατάλληλο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό.

Βιοκλιματική μελέτη και αρχιτεκτονική
Η ιδέα της βιοκλιματικής κατασκευής δεν είναι τίποτα άλλο από σχεδιασμό  που προσφέρει ενεργειακή αυτονομία στο κτίριο με κατάλληλο προσανατολισμό και σωστή  εκμετάλλευση του χώρου (βοράς, νότος, ηλιακή ακτινοβολία, ρεύματα αέρα) και την επιλογή κατάλληλων υλικών και τεχνολογιών.

Τα στάδια της βιοκλιματικής μελέτης περιλαμβάνουν το τοπογραφικό διάγραμμα, μελέτη ραδονίου του εδάφους, ηχομετρική μελέτη, γεωλογική μελέτη, αποτύπωση γεωμαγνητικών γραμμών, μελέτη ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που εκπέμπεται από ηλεκτρικά καλώδια, κεραίες κ.λπ., μελέτη φυτοκάλυψης, μελέτη του κλίματος και της θέσης του ήλιου, μελέτη της θερμικής άνεσης και της ηλιακής γεωμετρίας, εφαρμογή ΓΟΚ, μελέτη παθητικών ηλιακών συστημάτων, μελέτη ηλιασμού/σκιασμού και φυσικού φωτισμού, μελέτη ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου με χρήση επιπλέον συστημάτων π.χ. φωτοβολταϊκών, προσαρμογή οικολογικών δομικών υλικών στη μελέτη και υλοποίηση του έργου.

Ο σωστός προσανατολισμός
Ο σωστός προσανατολισμός του κτιρίου είναι ο βασικότερος παράγοντας για να εξασφαλιστεί η μέγιστη δυνατή εκμετάλλευση των καιρικών συνθηκών προς όφελος του εσωτερικού κλίματος του κτιρίου. Το σπίτι πρέπει να είναι στραμμένο προς τον νότο, για να απορροφά τη μεγαλύτερη δυνατή ηλιακή ενέργεια.  Η βορινή πλευρά πρέπει να προστατεύεται από ψηλά δέντρα για να μην έρχεται σε επαφή με τους ψυχρούς βόρειους ανέμους. Η δυτική και ανατολική πλευρά του σπιτιού δέχονται ίσα ποσά ηλιακής ακτινοβολίας, γι’ αυτό χρειάζεται ο σχεδιασμός της κατάλληλης σκίασης που θα επιτρέπει ή θα απαγορεύει την είσοδο θερμότητας, ανάλογα με την εποχή.

Φυσικός φωτισμός
Με το σωστό σχεδιασμό, μπορούν να κατασκευαστούν σπίτια τα οποία λειτουργούν τις περισσότερες ώρες της ημέρας με φυσικό φωτισμό. Η δημιουργία πολλών παραθύρων σε νευραλγικά σημεία του σπιτιού, καθώς και η κατασκευή αιθρίου, γεμίζουν με άπλετο φως όλους τους εσωτερικούς χώρους του σπιτιού, ακόμη και αυτούς που δεν επικοινωνούν μεταξύ τους.

Παθητικά ηλιακά συστήματα θέρμανσης
Τα παθητικά ηλιακά συστήματα θέρμανσης συλλέγουν την ηλιακή ενέργεια, την αποθηκεύουν υπό μορφή θερμότητας και τη διανέμουν στο χώρο. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται μία ικανοποιητική θέρμανση στο εσωτερικό των κατοικιών, χωρίς να καταναλώνεται ηλεκτρική ενέργεια.

Η λογική των παθητικών συστημάτων θέρμανσης βασίζεται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, στην είσοδο δηλαδή της ηλιακής ακτινοβολίας στον εσωτερικό χώρου μέσω του γυαλιού και στον εγκλωβισμό της προκύπτουσας θερμότητας μέσα στο χώρο.

Τοίχοι Trombe: Είναι τοίχοι που αποθηκεύουν την ηλιακή ενέργεια σε μορφή θερμότητας. Είναι φτιαγμένοι από συμπαγή τούβλα ή μπετόν και εξωτερικά σε απόσταση 12 εκ. καλύπτονται από γυαλί (υαλοπίνακες). Τόσο ο τοίχος, όσο και η γυάλινη επιφάνεια, έχουν θυρίδες που ανοιγοκλείνουν ώστε να επιτρέπει κανείς στον θερμό αέρα ή να βρίσκεται στο κενό (μεταξύ τοίχου – γυαλιού) ή να εισέρχεται στο σπίτι, ζεσταίνοντας το χώρο.
Θερμοκήπια: Είναι οι υαλόφρακτοι χώροι, που βρίσκονται κυρίως στη νότια πλευρά του σπιτιού και αξιοποιούν την ηλιακή ενέργεια, μετατρέποντάς την σε θερμότητα που εισχωρεί στο σπίτι μέσω ανοιγμάτων ή διαπερνώντας τον τοίχο.

Αίθρια: Eίναι εσωτερικοί χώροι του κτιρίου, οι οποίοι έχουν στην οροφή τους τζάμι. Λειτουργούν όπως τα θερμοκήπια και επιτρέπουν στο σπίτι να αναπνέει και να φωτίζεται φυσικά.

Παθητικά συστήματα και τεχνικές φυσικού δροσισμού – ψύξης
Για να εξασφαλιστεί δροσιά στους εσωτερικούς χώρους του σπιτιού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, οι τεχνικές φυσικού δροσισμού έρχονται να αντικαταστήσουν επάξια τον μηχανικό κλιματισμό (air condition). Το σωστό σύστημα σκίασης στις βεράντες, τους εξώστες και τα υπόλοιπα ανοίγματα παίζει σημαντικό ρόλο για την εξασφάλιση δροσιάς. Σκίαση δεν είναι μόνο η τέντες και η περσίδες.

Στον εξωτερικό χώρο μιας κατοικίας μπορούν να τοποθετηθούν φυλλοβόλα δέντρα, ώστε να αφήνουν τον ήλιο να εισχωρεί ελεύθερα το χειμώνα και να τον κρατούν μακριά το καλοκαίρι. Σημαντικό ρόλο παίζει και η φυσική βλάστηση στις βεράντες αλλά και στην οροφή του σπιτιού. Η πράσινη στέγη βελτιώνει την ποιότητα του εισπνεόμενου αέρα και αποτελεί ασπίδα προστασίας ενάντια στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Ο φυσικός εξαερισμός με κατάλληλο σχεδιασμό των ανοιγμάτων του κελύφους του σπιτιού, επιτρέπει την κίνηση του αέρα σε όλους τους χώρους.

Η δημιουργία μεγάλων παραθύρων σε επιλεγμένα σημεία στο κάτω μέρος τους σπιτιού, σε συνάρτηση με ανοίγματα και φεγγίτες στα ψηλότερα σημεία του, λειτουργεί ως “καπνοδόχος”, αφού ο διαμπερής αερισμός μέσω των παραθύρων είναι συνεχής και ο θερμός αέρας βγαίνει από το σπίτι μέσω των φεγγιτών στα ψηλά. Αλλες μέθοδοι παθητικού δροσισμού είναι: οι τεχνικές εξάτμισης νερού (πύργοι δροσισμού, ψυκτικές μονάδες εξάτμισης), πύργοι αερισμού, ηλιακές καμινάδες, τεχνικές χρήσης της θερμοκρασίας του εδάφους (γεωθερμικές αντλίες θερμότητας) κ.ά

Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, η μεσογειακή Ελλάδα ξοδεύει, περισσότερη ενέργεια για θέρμανση από τη Δανία, τη Γερμανία, τη Βρετανία και την Ολλανδία. Το ελληνικό παράδοξο έχει την εξήγησή του στα σπάταλα κτίρια. Μετρήσεις του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) έδειξαν ότι το 69% της οικιακής κατανάλωσης απορροφάται στη θέρμανση, το 15% στην παραγωγή ζεστού νερού και μόλις το 11% στο φωτισμό και σε άλλες ηλεκτρικές συσκευές. Μελέτη ειδικών του Πανεπιστημίου Αθηνών απέδειξε ότι η κατανάλωση ενέργειας αυξάνει ανάλογα με την παλαιότητα του κτιρίου και ο λογαριασμός επιβαρύνεται κατά 0,8 κιλοβατώρες ανά τετραγωνικό για κάθε χρόνο που περνά από την κατασκευή της οικοδομής.

Πηγή: buildnet.gr