Έκλειψη ηλίου (20 Μαρτίου 2015): Τί είναι και μέτρα προστασίας

ekkleici-error image

Ήταν 11 Αυγούστου 1999 όταν για πρώτη φορά είδα την μερική έκλειψη ηλίου. Από τότε το Μάρτιο του 2006 έγινε ολική έκλειψη ηλίου ορατή από το Καστελόριζο.
Εννέα χρόνια μετά στις 20 Μαρτίου 2015 θα απολαύσουμε ξανά το εντυπωσιακό αυτό φαινόμενο, φυσικά αν δεν έχουμε συννεφιά και κακοκαιρία. Τι είναι όμως η έκλειψη ηλίου;
 Η έκλειψη ηλίου συμβαίνει όταν η Γη βρεθεί μέσα στον κώνο σκιάς που αφήνει πίσω της η Σελήνη, με άλλα λόγια όταν η Σελήνη βρεθεί ανάμεσα από την Γη και τον ήλιο και έτσι κρύψει το φως του ηλίου (βλέπε εικόνα).

Eklipsi_ilioy-error image

Η έκλειψη ηλίου μπορεί να είναι ολική, όταν δηλαδή ολόκληρος ο ήλιος κρυφτεί από την Σελήνη, ή μερική όταν δηλαδή μόνο ένα τμήμα του ηλίου κρυφτεί από την Σελήνη. Η έκλειψη ηλίου είναι ορατή ως ολική μόνο σε μια στενή ζώνη πλάτους μέχρι και 300 χιλιόμετρα ενώ έξω από αυτήν είναι ορατή ως μερική. Το ποσοστό κάλυψης του ηλίου στις περιοχές όπου φαίνεται ως μερική εξαρτάται από την απόστασή τους από το σημείο της ολικής έκλειψης.
Κατα την διάρκεια της ολικής έκλειψης ο ήλιος χάνεται πίσω από το φεγγάρι για περίπου 1 ως 7 λεπτά. Αυτή η περίοδος είναι γνωστή ως ολική φάση. Κατά την διάρκεια της ολικής φάσης πέφτει σκοτάδι όσο και σε μια νύχτα με πανσέληνο ενώ κάνουν την εμφάνισή τους και οι λαμπροί αστέρες.

Το φαινόμενο θα είναι ορατό και από την Ελλάδα και θα διαρκέσει από τις 10:39 π.μ. έως και τις 12:49 μ.μ., με το μέγιστο της έκλειψης να λαμβάνει χώρα στις 11:43 π.μ.

Tότε δεν υπήρχαν κινητά τηλέφωνα με κάμερα, όπως σήμερα και έτσι, υπάρχει η περίπτωση εκατομμύρια χρήστες σε όλο τον κόσμο να θέλουν να απαθανατίσουν τον εαυτό τους σε ευθεία γραμμή με το φαινόμενο. Οι ειδικοί επιστήμονες προειδοποιούν ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος η προσπάθεια των χρηστών να βγάλουν selfies την ολική ηλιακή έκλειψη να τους δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στα μάτια, ακόμα και τύφλωση.

Στις οδηγίες προφύλαξης που εξέδωσε ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Γιάννης Μπασκόζος, αναφέρεται ότι η παρατήρηση του φαινομένου της έκλειψης ηλίου με γυμνούς οφθαλμούς εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους, καθώς η έκθεση σε υψηλά επίπεδα υπεριώδους ακτινοβολίας δύναται να προκαλέσει εγκαύματα στον αμφιβληστροειδή. Επισημαίνεται δε, ότι συχνά οι επιπτώσεις δεν γίνονται άμεσα αισθητές, καθώς δεν προκαλείται αίσθημα πόνου ή άλλο ερέθισμα, μπορούν όμως να προκαλέσουν μόνιμη και μη αναστρέψιμη βλάβη.

Ο Daniel Hardiman-McCartney, κλινικός σύμβουλος στο κολέγιο Οπτομετρίας της Βρετανίας και συνεργάτης του πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, δήλωσε με αφορμή την ημέρα της ηλιακής έκλειψης στις 20 Μαρτίου, ότι η λήψη φωτογραφιών με φωτογραφική μηχανή ή με iPhone θα μπορούσε να αποβεί τόσο επικίνδυνη, ώστε να κάψει τον αμφιβληστροειδή χιτώνα και να οδηγήσει σε ολική τύφλωση.
Ο Βρετανός επιστήμονας διευκρινίζει ότι τα γυαλιά ηλίου δεν προστατεύουν καθόλου τα μάτια από μια ενδεχόμενη ζημιά και συνέστησε να φορούν οι πολίτες ειδικά γυαλιά τα οποία εμποδίζουν την ηλιακή ακτινοβολία να εισέρχεται στα μάτια.
Απολαύστε τέλος ένα ωραίο βίντεο με το φαινόμενο της έκλειψης ηλίου.